Nakładem Wydawnictwa UJ ukazała się książka Macieja Włodarskiego pt. Świat średniowieczny w zwierciadle romansu (Kraków 2012, ss. 192).
Z recenzji prof. Mazurkiewicza:
Książka Świat średniowieczny w zwierciadle romansu to studium z pogranicza literatury i wiedzy o kulturze, książka, która ma przybliżyć dzisiejszemu czytelnikowi świat oglądany oczami ludzi żyjących w wiekach średnich, rzeczywistość, której obraz zawarty został na kartach powstających wówczas dzieł.
Analiza, jakiej poddane zostały wybrane romanse (trzynaście tekstów, w polskich przekładach, głównie prozaicznych), nie dotyczy struktury ukazywanych w nich zdarzeń, budujących fabułę tych utworów, lecz zmierza do wydobycia z tekstów takich elementów, które są budulcem realiów, w jakich rozgrywa się akcja, i które składają się na zachowania postaci, dające z kolei świadectwo umysłowości ludzi tamtej epoki. Z tych drobnych składników powstał obraz świata, panorama miejsc, środowisk, społeczności i ich funkcjonowania. Poznajemy przestrzeń otaczającą człowieka i jej wpływ na ludzkie działania i emocje, zarówno pozytywne jak i negatywne. Odsłaniają się warunki życia w mieście, w zamku czy w klasztorze, ale także sposoby bytowania w ostępach leśnych i pokonywania szlaków morskich, życie rodzinne i obyczaje rycerskie, ulubione rozrywki różnych stanów i choroby nękające tę społeczność.
Integralnym składnikiem książki są pochodzące z tamtej epoki ilustracje, miniatury, stanowiące dopełnienie obrazu literackiego.
Spis treści:
I WSTĘP
II PRZESTRZEŃ – ŚRODOWISKO – CZAS
1. Las
2. Morze
3. Podróże
4. Czas
III ZAMEK
1. Położenie i wyposażenie
2. Władza
3. Dwór i jego zwyczaje
IV RYCERZ
1. Powołanie rycerskie
2. Obyczaje rycerzy
V MIASTO
1. Funkcjonowanie miasta
2. Życie społeczne
VI SPOŁECZNOŚĆ
1. Obyczaje – życie społeczne
2. Prawa
3. Polityka
4. Edukacja
5. Rozrywki
6. Miłość – seks
7. Choroby i medycyna
VII RODZINA
1. Życie rodzinne
2. Ślub i wesele
VIII KOŚCIÓŁ
1. Wiara i obrzędy
2. Zwyczaje religijne
3. Klasztory, pustelnicy, pielgrzymki
IX UMYSŁOWOŚĆ
1. Przesądy i przekonania
2. Wiara w sny i cuda
3. Fantastyka – marzenia
4. Emocjonalność – okrucieństwo – ciekawość
5. Symbolika – gesty
6. Estetyka
X WYŁANIAJĄCY SIĘ OBRAZ…
SPIS ILUSTRACJI
Więcej informacji: strona wydawnictwa